شپږمه برخه
ليکوال: عبدالرحمن محمود
حضرت معاوية رض د حضرت عمر رض په دور خلافت کې: حضرت عمر رضي الله عنه د استعداد خلک ډير په دقيقه توګه پېژندل ، دا چې حضرت معاوية رضي الله عنه ته يې اهم مسئوليتونه ورکړې و، له دې څخه معلومېږي چې حضرت معاوية رض د داسې صفاتو حامل و، چې دې يې اهل د قيادت او مشرۍ ګرځولی و. کله چې حضرت عمر رض و شام ته سفر وکړ ، حضرت معاوية رضي الله عنه يې استقبال ته په ډېر لوی شان او شوکت او دبدبې سره ورووت ، حضرت عمر رضي الله عنه ته دغه حالت خوند ور نکړ ، حضرت معاويه ته يې وويل: ستا شکايت ماته رارسېدلی چې حاجت لرونکي خلک دې پر دروازه ډير وخت په انتظار ولاړ وي او ته په دې حالت کې يې ؟ زړه مې غواړي چې حجاز ته دې لوڅې پښې ولېږم ، حضرت معاوية رض ورته وويل: اې اميرالمؤمنينه زه په داسي مځکه کې اوسم چې هلته د دښمنانو جاسوسان ډېر دي ، نو دا لازم ګڼم چې په داسې يو حالت کې ژوند وکړم چې د اسلام او د مسلمانانو د امير عزت او هيبت او د اسلام قدر او منزلت پرې ښکاره سي ، که ته راته اوس امر وکړې دا کار به کوم او که منع راته و فرمايي و به يې نه کړم. حضرت عمر رضي الله عنه ورته وويل: که چېرې دې خبره سمه وي، نو د هوښيار سړي فکر دې ده او که دې خبره باطله وي نو دا خداع او چم دې هم د هوښيار سړي دی. حضرت معاوية رضي الله عنه ورته وويل چې بيا په همدې کار امر راته وکړه ، حضرت عمر رض ورته وفرمايل: ندې امر کوم او نه دې منع کوم. د حضرت معاوية رض دا ځواب دده پر سياسي بصيرت او د رعيت پر احوالو د پوره علم او درايت دلالت کوي ، ځکه خو حضرت عمر رضي الله عنه دده سياست بد و نه باله ، باوجود ددې چې د حضرت عمر رض دا ډول سياست او کردار نه و. يوه ورځ حضرت معاوية رض چې يوه شين رنګه قيمتي چپنه يې اغوستې وه د حضرت عمر رض مجلس ته حاضر سو ، حضرت عمر رض د خوشطبعۍ په کيفيت ور ولاړ سو، پخپله دره/قمچېنه يې څو ځله وواهه ، حضرت معاويه رض ورته وويل: مکوه اې اميرالمؤمنينه. ناستو کسانو ورته وويل چې ولې دې وواهه؟ حضرت عمر رض ورته وويل: په رب تعالی قسم چې خير مې ور څخه ليدلی او اوريدلی ، مګر دی لوړ و ، په دې غرض مې وواهه چې يو څه يې کښته کړم. کله چې به حضرت عمر رض حضرت معاويه رض وليد، نو ويل به يې چې معاوية د عربو امپراتور دي. خلاصه دا چې د حضرت معاوية رض قدر او شان د حضرت عمر رض په نظر کې ډېر لوړ و ، د خپل امارت پر مهمو ښارونو يې امير ټاکلي و ، تر پايه يې معزول نکړ ، باوجود ددې چې حضرت عمر رض خپل واليان ژر معزولول ، حضرت عمر رض ته د معاوية رض هوښيارۍ او سنګين والي ډير خوند ورکاوه ، يوه ورځ يې وويل تاسې له کسری او قيصر څخه متاثر ياست په داسې حال کې چې له تاسې سره معاوية شته؟
